7394 sayılı “Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma
Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda
ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 15.04.2022
tarihli 31810 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
7394 sayılı Kanun ile 213
sayılı Vergi Usul Kanunu’nun bazı maddelerinde düzenlemeler yapılmış olup bu
düzenlemeler aşağıda yer almaktadır.
Şöyle ki;
1-
Vergi kaçakçılığı suçlarının düzenlendiği 359. maddedeki cezalar
artırılmış olup aşağıda yer alan fiillerin cezasının üst sınırı üç yıldan
beş yıla çıkarılmıştır.
a) Vergi kanunlarına
göre tutulan veya düzenlenen ve saklanma ve ibraz mecburiyeti bulunan;
1) Defter ve kayıtlarda
hesap ve muhasebe hileleri yapanlar, gerçek olmayan veya kayda konu işlemlerle
ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap açanlar veya defterlere kaydı gereken
hesap ve işlemleri vergi matrahının azalması sonucunu doğuracak şekilde tamamen
veya kısmen başka defter, belge veya diğer kayıt ortamlarına kaydedenler,
2) Defter, kayıt ve
belgeleri tahrif edenler veya gizleyenler veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı
belge düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar,
Hakkında (Değişik ibare:
5904 - 16.6.2009 / m.23 / Yürürlük / m.40) “on sekiz
aydan” (Değişik ibare: 7394 - 8.4.2022 / m.4) “beş” yıla kadar hapis
cezasına hükmolunur. Varlığı noter tasdik kayıtları veya sair suretlerle sabit
olduğu halde, inceleme sırasında vergi incelemesine yetkili kimselere defter ve
belgelerin ibraz edilmemesi, bu fıkra hükmünün uygulanmasında gizleme olarak
kabul edilir. Gerçek bir muamele veya duruma dayanmakla birlikte bu muamele
veya durumu mahiyet veya miktar itibariyle gerçeğe aykırı şekilde yansıtan
belge ise, muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgedir.
2- Aşağıda yer verilen fiillerin cezalarına
ilişkin üst sınırlar da beş yıldan sekiz yıla çıkarılmıştır.
b) Vergi kanunları
uyarınca tutulan veya düzenlenen ve saklama ve ibraz mecburiyeti bulunan
defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek
yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin
asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu
belgeleri kullananlar, üç yıldan (Değişik ibare: 7394 - 8.4.2022
/ m.4) “sekiz” yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen
belge, sahte belgedir.
c) Bu Kanun hükümlerine
göre ancak Maliye Bakanlığı ile anlaşması bulunan kişilerin basabileceği
belgeleri, Bakanlık ile anlaşması olmadığı halde basanlar veya bilerek
kullananlar iki yıldan (Değişik ibare: 7394 - 8.4.2022 / m.4) “sekiz”
yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
ç) (Ek : 7318 -
29.4.2021 / m.4) Hazine ve
Maliye Bakanlığınca yetkilendirilmediği halde, ödeme kaydedici cihaz mührünü
kaldıran, donanım veya yazılımını değiştiren veya yetkilendirilmiş olsun ya da
olmasın ödeme kaydedici cihazın hafıza birimlerine, elektronik devre
elemanlarına veya harici donanım veya yazılımlarla olan bağlantı sistemine ya
da kayıt dışı satışın Önlenmesi için kurulan elektronik kontrol ve denetim
sistemleri veya ilgili diğer sistemlere fiziksel veya bilişim yoluyla müdahale
ederek; gerçekleştirilen satışlara ait mali belge veya bilgilerin cihazda kayıt
altına alınmasını engelleyen, cihazda kayıt altına alınan bilgileri değiştiren
veya silen, ödeme kaydedici cihaz veya bağlantılı diğer donanım ve sistemler ya
da kayıt dışı satışın önlenmesi için kurulan elektronik kontrol ve denetim
sistemleri veya ilgili diğer sistemler tarafından Hazine ve Maliye Bakanlığı
veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarına elektronik ortamda iletilmesi gereken
belge, bilgi veya verilerin iletilmesini önleyen veya bunların gerçeğe uygun
olmayan şekilde iletilmesine sebebiyet verenler üç yıldan (Değişik
ibare: 7394 - 8.4.2022 / m.4) “sekiz” yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
3-Ayrıca
VUK m.359’un devamına eklenen aşağıdaki fıkralar ile etkin pişmanlığa
ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.
Buna
göre bu maddede yer alan fiilleri gerçekleştirenlerin tarh edilen verginin,
gecikme faizi ve gecikme zammının tamamı ile kesilen cezaların yarısı ve buna
isabet eden gecikme zammının
ü soruşturma evresinde ödenmesi
durumunda verilecek cezanın yarı oranında,
ü kovuşturma aşamasında Yerel Mahkeme
tarafından hüküm verilinceye kadar ödenmesi durumunda ödenmesi durumunda 1/3
oranında,
indirileceği hükmüne yer verilmiştir.
ü
Yine
maddenin devamında tarh edilen vergi ve vergi aslına bağlı olarak kesilen bir
cezanın bulunmadığı durumlarda da verilecek cezanın yarı oranında indirileceği
hükmü eklenmiştir.
ANCAK maddenin devamında bu yeni düzenlemeler gereği ceza indiriminden faydalanabilmek için;
ü Vergi mahkemesinde dava açılmaması,
açılmışsa feragat edilmesi, kanun yollarına başvurulmaması veya başvurulmuşsa
vazgeçilmesi gerektiği yönünde bir şarta yer verilmiştir.
Maddenin
devamında ise bu maddede düzenlenen suçların birden fazla takvim yılı veya
vergilendirme dönemi içinde aynı suç işleme kararının icrası kapsamında
işlenmesi halinde TCK m. 43 – zincirleme suç hükümlerinin uygulanacağı
düzenlemesi getirilmiştir.
Madde
düzenlemeleri şu şekildedir;
(Ek fıkra: 7394 - 8.4.2022 / m.4) Bu maddede
yazılı fiillerle verginin ziyaa uğratıldığının tespit edilmesine bağlı olarak
tarh edilen verginin, gecikme faizi ve gecikme zammının tamamı ile kesilen
cezaların yarısı ve buna isabet eden gecikme zammının; soruşturma evresinde
ödenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında, kovuşturma evresinde hüküm
verilinceye kadar ödenmesi halinde ise verilecek ceza üçte bir oranında
indirilir.
(Ek fıkra: 7394 - 8.4.2022 / m.4) Tarh edilen
vergi ve vergi aslına bağlı olarak kesilen cezanın bulunmadığı durumlarda
verilecek ceza yarı oranında indirilir.
(Ek fıkra: 7394 - 8.4.2022 / m.4) Yukarıdaki
fıkralarda belirtilen ceza indiriminden faydalanabilmek için vergi mahkemesinde
dava açılmaması, açılmışsa feragat edilmesi, kanun yollarına başvurulmaması
veya başvurulmuşsa vazgeçilmesi şarttır.
(Ek fıkra: 7394 - 8.4.2022 / m.4) Bu maddede
düzenlenen suçların birden fazla takvim yılı veya vergilendirme dönemi içinde
aynı suç işleme kararının icrası kapsamında işlenmesi halinde, Türk Ceza Kanunu’nun
43’üncü maddesi uygulanır.
4-7394 sayılı Kanun ile ayrıca 213 sayılı
VUK’a GEÇİCİ 34. Madde eklenmiş olup bu maddede yukarıda yer verilen etkin
pişmanlık hükümlerinin devam eden ya da infaz aşamasındaki dava dosyalarında
nasıl uygulanacağı düzenlenmiştir. Buna göre;
ü Haklarında hüküm verilmiş olup da
dosya infaz aşamasında olanlar yani KESİNLEŞMİŞ OLAN KARARLARDA,
359. Maddede yazılı fiillerle verginin
ziyaa uğratıldığının tespit edilmesine bağlı olarak tarh edilen verginin,
gecikme faizi ve gecikme zammının tamamı ile kesilen cezaların yarısı ve buna
isabet eden gecikme zammını, bu maddeyi ihdas eden Kanunun yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde Hazineye ödedikleri takdirde 359
uncu maddede bu maddeyi ihdas eden Kanunla soruşturma evresi için yapılan etkin
pişmanlık düzenlemesinden faydalanabileceği düzenlenmiştir.
Bu düzenlemeye göre ödemenin en geç
15.04.2023 tarihine kadar yapılması gerekmektedir.
Yine yukarıda olduğu gibi bu fıkrada
belirtilen ceza indiriminden faydalanabilmek için vergi mahkemesinde dava
açılmaması, açılmışsa feragat edilmesi, kanun yollarına başvurulmaması veya
başvurulmuşsa vazgeçilmesi şarttır.
ü Geçici maddenin devamında birinci
fıkra hükümlerinin bu maddeyi ihdas eden Kanunun yayımı tarihinde soruşturma
ve kovuşturma evresinde bulunan dosyalar hakkında da uygulanacağı
belirtilmekte olup bu ihtimalde ödemenin en geç Yerel Mahkeme tarafından hüküm
verilinceye kadar yapılması gerektiği belirtilmiştir.
ü Kanun’un yürürlüğe girdiği tarih
itibariyle temyiz veya istinaf incelemesinde bulunan dosyalar hakkında da lehe
değerlendirme yapılması gereken dosyalar hakkında BOZMA KARARI verileceği
belirtilmiş olup Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığında bulunan dosyaların da
gelişlerindeki usule uygun olarak ilk derece mahkemelerine gönderileceği düzenlenmiştir.
ü Son olarak ise, 359 uncu maddede bu
maddeyi ihdas eden Kanunla yapılan düzenlemelerde yer alan zincirleme suça
ilişkin koşulların belirlenmesinin duruşma açılmak suretiyle yapılacağı
belirtilmiştir.
Sonuç olarak yapılan düzenleme ile
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 359. Maddesinde düzenlenen suçlara ilişkin
cezaların üst sınırı artırılırken aynı zamanda bu fiillere yönelik etkin
pişmanlık düzenlemesi getirilmiştir.
Ayrıca Kanun’a eklenen geçici madde
ile 359. maddeye eklenen etkin pişmanlığa ilişkin düzenlemelerin de hem devam
eden soruşturma aşaması, kovuşturma aşaması, istinaf ve temyiz kanun yolu
incelemelerinde bulunan dosyalarda, hem de kesinleşmiş ve infaz aşamasında olan
dosyalara da uygulanma imkânı getirilmiştir.
Av. Selin Kurt Erdem
