“Olağanüstü
Hâl Kapsamında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Alanına İlişkin Alınan Tedbirlere
Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi” 20 Şubat 2023 tarih ve 32112 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Kararname
kapsamında yeni alınan tedbirler Kahramanmaraş, Kilis, Diyarbakır, Adana,
Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya ve Hatay olmak üzere
08.03.2023 tarihli ve 6785 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Olağanüstü Hâl
kapsamına alınan on il için ve olağanüstü hâl süresince geçerli olacak.
Kısa
çalışma uygulamasına ilişkin tedbirlere göre, işverenlerin 6 Şubat 2023 depremlerinden
kaynaklı bölgesel kriz gerekçesiyle işverenlerin Türkiye İş Kurumu’na
yaptıkları kısa çalışma başvurularında, işverenlerin işyerleri bakımından
yıkık, acil yıkılacak, ağır ve orta hasarlı olduğunu belgeleyen işverenlerin
işyerleri için uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeksizin 4447 sayılı
Kanun kapsamında kısa çalışma ödeneği verilecektir. Ancak işverenlerin bu
noktada hatalı bilgi ve belge sunması nedeniyle yapılan fazla ödemeler yasal
faizi ile birlikte işverenden tahsil edilecektir.
İstihdamın
korunmasına ilişkin tedbirlere göre ise, olağanüstü hâl ilan edilen 10 ilde her
türlü iş veya hizmet sözleşmesi 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25. Maddesinin
birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde ve diğer kanunların ilgili
hükümlerindeki ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hâller ve benzeri
sebepler, belirli süreli iş veya hizmet sözleşmesinin süresinin sona ermesi,
işyerinin herhangi bir sebeple kapanması ve faaliyetlerinin sona ermesi, ilgili
mevzuatına göre yapılan her türlü hizmet alımları ile yapım işlerinde işin sona
ermesi hâlleri dışında işveren tarafça OHAL süresince feshedilemeyecektir. Bu
süreçte bahsedilen hâller dışında bir sebeple iş sözleşmesini fesheden işveren
veya işveren vekiline, sözleşmesi feshedilen her işçi için fiilin gerçekleştiği
tarihteki 4857 sayılı Kanun’un 39. Maddesince belirlenen aylık brüt asgari
ücret tutarında çalışma ve iş kurumu il müdürlüklerince idari para cezası
uygulanacaktır.
Nakdi
ücret desteği sağlanmasına ilişkin tedbirlere göre, OHAL kapsamındaki illerde 6.02.2023
tarihi itibarıyla iş sözleşmesi bulunan işçilerden, işvereni tarafından
yukarıda açıklanan kısa çalışma başvurusuna istinaden yeni bir hak sahipliği
oluşmayanlar ile 06.02.2023 tarihi ve sonrasında depremin etkilerinden kaynaklı
iş yerinin kapanması veya kapatılması sebebiyle iş sözleşmesi feshedilen ve
yeni bir işsizlik ödeneğine hak kazanamayan, herhangi bir sosyal güvenlik
kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak kaydıyla işsiz kaldıkları süre kadar OHAL
süresini geçmemek kaydıyla İşsizlik Sigortası Fonundan günlük 133,44-TL nakdi
ücret desteği verilecektir. Bu kapsamda nakdi ücret desteğinden yararlanan
kişiler 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre
genel sağlık sigortalısı sayılacak ve genel sağlık sigortasına ilişkin primleri
de İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır. Yine işverenin gerçeğe aykırı
bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ödemeler yasal faiziyle birlikte
işverenden tahsil edilecektir.
Sürelere ilişkin tedbirlere göre, 6356 sayılı Kanun kapsamındaki yetki tespitlerinin verilmesi, toplu iş sözleşmelerinin yapılması, toplu iş uyuşmazlıklarının çözümü ile grev ve lokavta ilişkin süreler OHAL ilan edilen illerde 06.02.2023 tarihi dahil olmak üzere OHAL süresince uzatılmıştır.
Kaynak: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/02/20230222-7.pdf
