Ankara
13. Ağır Ceza Mahkemesi, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 231'inci
maddesine 5560 sayılı Kanun'un 23'üncü maddesiyle eklenen 12 numaralı fıkrada
yer alan HAGB'ye ilişkin, "Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararına
itiraz edilebilir." hükmünün Anayasa'ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptali
için Anayasa Mahkemesine başvurmuştur.
Anayasa Mahkemesi,
2021/121 E., 2022/88 K. sayılı ve 20.07.2022 tarihli kararında;
‘’ 29. Bu çerçevede daha
önce ihlal sonucuna ulaştığı birçok bireysel başvuru dosyasında (bkz. §§ 18-21)
Anayasa Mahkemesi; itiraz makamlarının başvurucuların iddialarını ve
delillerini dikkate almadığına, çatışan menfaatleri dengelemeye yönelik bir
çaba içinde olmadığına, müdahalenin demokratik toplum düzeninin gereklerine
uygunluğunun ve müdahalenin orantılı olup olmadığının değerlendirilmediğine
yönelik kararlar vermiştir. Mevcut sistemde itiraz mercilerinin hükmün
açıklanmasının geri bırakılması kararlarına itiraz üzerine verdikleri
kararların dosya üzerinden yeknesak bir şekilde ve çoğu kez sadece şeklî
koşullar yönünden, ilk derece mahkemelerince verilen kararlarda hukuka
aykırılık bulunmadığını ve bu sebeple de itirazın reddedildiğini bildiren bir
cümleden ibaret gerekçelerden oluştuğu görülmüştür (Atilla Yazar ve diğerleri,
§ 155).
30. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararlarına
karşı itiraz yolunun açık olduğunu düzenleyen kural; bu kanun yoluna
başvuranların iddia ve delillerinin dikkate alınmasında, çatışan menfaatlerin
dengelenmesinde, temel hak ve özgürlüklere yapılan müdahalenin demokratik
toplum düzeninin gereklerine uygunluğunun ve ölçülülüğünün belirlenebilmesinde
belirli ve etkili bir denetim yolu öngörmemektedir. Bu durum temel hak ve
özgürlüklere yapılan müdahalelerin giderilmesinde ve kamu gücünü kullananların
keyfî davranışlarının önüne geçilmesinde bireye tanınmış olan yetkili makama
başvurma imkânının sağlanmasını isteme hakkını ihlal etmektedir. Nitekim
kuralın anılan hususları karşılayacak şekilde uygulanamadığı da görülmektedir.
Doğrudan temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılması rejimi ile ilgili olan bu
tür bir muhakemenin yokluğu etkili başvuru hakkıyla bağdaşmamaktadır.
31. Açıklanan nedenlerle kural Anayasa’nın 40.
maddesine aykırıdır. İptali gerekir.’’
hükmünü kurmak
suretiyle, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararına itiraz yolunu
düzenleyen 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunun 231. maddesinin 12. fıkrasını
iptal etmiştir.
Anayasa Mahkemesinin
20.07.2022 tarihli kararı 23.09.2022 tarihli ve 31962 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanmış olup bu karar Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay
sonra yürürlüğe girecektir.
Kaynak:
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/09/20220923-10.pdf
